🔷🔸گذری بر سازهای ایرانی🔸🔷
💠برخی از سازهای ایرانی در دوره پیش از اسلام به سه دسته رده بندی شده اند:
⭕️سازهای بادی مانند نی و سرنا و
⭕️سازهای کوبه ای (ضربه ای) مانند تنبک و…
⭕️سازهای زهی مانند کمانچه و غچک و…
🔹ارغنون
بر وزن اندرون، ساز ی ایرانی است مشهور و بسیار قدیمی. گویند این سازایرانی را افلاطون وضع کرده است. در نوشته ها آمده ارغنون ساز و آواز هفتاد دختر خواننده و نوازنده است که جملگی یک چیز را به یک بار و به یک آهنگ با هم بخوانند و بنوازند.
🔹بربط
ساز ی ایرانی است مرغابی شکل که کاسه کوچک و دسته بلند دارد و عرب ها آن را گرفته، کاسه چوبی را بزرگ، دسته را کوچک و کوتاه کرده و آن را العود نام نهاده اند.
🔹بیشه
ساز ی ایرانی است بادی که بیشتر شبانان از آن استفاده می کردند.
🔹توتک
بر وزن موشک ، ساز ی ایرانی است مانند نی که چوپانان می نوازند.
🔹تنبور
بر وزن زنبور، ساز ی ایرانی است مانند بربط. عرب ها به آن الطنبور می گویند.
🔹جلاجل
ساز ی ایرانی است دف مانند همراه سنج و دایره.
🔹چغانه
بر وزن ترانه، ساز ی ایرانی است کوبه ای شبیه قانون و برخی آن را همان قانون می دانند.
🔹چنگ
از ساز های ایرانی پیش از اسلام است که در ادبیات فارسی و نقش های باستانی به چشم می خورد و در اروپا این ساز به هارپ معروف است.
🔹دنبره
ساز ی ایرانی است شبیه تنبور و معرب آن طنبوره است.
🔹دهل
ساز ی ایرانی است ضربه ای که در زیر بغل گرفته می نوازند.
🔹رباب
ساز ی ایرانی است شبیه تنبور که کاسه ای بزرگ و دسته کوتاهی دارد و روی کاسه پوست آهو می کشند.
🔹رود
نام ساز ی ایرانی است قدیمی که در ادبیات فارسی همراه چنگ و رباب آمده است.
🔹زنگل
سازی است قدیمی که دارای زنگوله ها و جلاجل هایی است.
🔹سرنای
سازی است بادی که به آن نای رومی نیز گفته می شود.
🔹سنتور
سازی است خوش صدا که بر صفحه چوبی آن ۹ تا ۱۲ خرک با سیم های زرد و سفید دیده می شود و با مضراب می نوازند.
🔹سه رود
ساز ی ایرانی است که ترکیب شده از سه ساز چنگ و رباب و بربط.
🔹شاخ و شانه
نام یک ساز ایرانی قدیمی است.
🔹شاشک
بر وزن ناوک، سازی است معروف که به آن رباب نیز گویند.
🔹شاوغر
بر وزن گاوسر، سازی است بادی و نفیرش از کرنا کمتر است و به آن نای رومین نیز می گویند.
🔹شاه نای
که مخفف آن شهنای است که به سرنای رومی نیز معروف است.
🔹شش تا
نام سازی است که به تنبور شش تار معروف است.
🔹شوشک
سازی است که به آن رباب چهار رود نیز می گویند.
🔹شهرود
سازی است مانند موسیقار که ایرانیان و رومیان در بزم و رزم نوازند.
د
🔹عجب رود
از سازهای بادی است و مانند نی می نوازند.
🔹عربانه
ساز ی ایرانی است شبیه دف و دایره و بعضی به آن دایره حلقه دار می گویند.
🔹عود
همان بربط ایرانی است که عرب ها نام آن را العود نهاده اند.
🔹غیچک
نام سازی است معروف که امروزه به آن کمانچه می گویند.
🔹قانون
نام ساز ایرانی بوده که با دو حلقه یا زخمه با انگشتان می نوازند. امروزه به کشورهای عربی و ترکیه راه پیدا کرده است. نوازندگان این ساز در دوران تیموریان و سلجوقیان و صفویه زیاد بوده اند که می توان به حافظ قانونی، حافظ مضرابی و رحیم قانونی اشاره کرد که نقش آنها در عالی قاپو اصفهان دیده می شود.
🔹موسیقار
سازی است که از نی های بزرگ و کوچک به شکل مثلث به هم وصل است و دارای صدای جالبی است که درویشان و شبانان می نوازند و نام پرنده ای نیز است.
🔹مولو
سازی است که از شاخ آهو ساخته و دارای حلقه هایی نیز است.
🔹مهری
نوعی از ساز چنگ است و یکی از نام های چنگ است.
🔹نای مشک
نام سازی است بادی که به آن نی انبان نیز می گویند. نی هفت بند و نی لبک نیز از سازهای بادی ایرانی هستند..